niedziela, 24 listopada 2013

Statystyczny obraz Pragi 2013

Przez cały ubiegły tydzień różne warszawskie media zajmowały się analizą najnowszego raportu Mazowieckiego Ośrodka Badań Regionalnych, dotyczącego atrakcyjności warunków życia w poszczególnych dzielnicach Warszawy.

Metodologia

Autorzy raportu wspominane w tytule warunki życia zdefiniowali jako „stopień wyposażenia w infrastrukturę oraz czynniki wpływające na poziom zaspokojenia potrzeb” (Ranking dzielnic Warszawy pod względem atrakcyjności warunków życia, Warszawa 2013, s. 1). Ranking i charakterystyki poszczególnych dzielnic powstały w oparciu o dostępne i kompletne zmienne o charakterze mierzalnym. Cześć wykorzystanych przez autorów raportu wskaźników uwzględnia czynniki istotne z punktu widzenia wszystkich mieszkańców, a część preferencje określonych grup (rodzin z dziećmi, osób w wieku produkcyjnym prowadzących jednoosobowe gospodarstwa domowe, czyli tzw. singli oraz osób starszych).

O miejscu, które poszczególne dzielnice zajęły w rankingach atrakcyjności (ogólnym i dla określonych grup) decydował specjalny wskaźnik syntetyczny uwzględniający takie zmienne jak m.in. infrastrukturę i sieć komunikacyjną, dostęp do infrastruktury zdrowotnej, usługowej, kultury, edukacji, czy miejsc wypoczynkowych. Im wyższy wskaźnik syntetyczny, tym dana dzielnica jest atrakcyjniejsza pod względem warunków życia.

Gdzie żyje się najlepiej i jak na tym tle wypada Praga Północ?

a) Wszyscy

W głównym rankingu dzielnic dotyczącym atrakcyjności warunków do życia miejsce pierwsze z najwyższym wskaźnikiem syntetycznym zajęło Śródmieście ze względu na dobre połączenia komunikacyjne z pozostałymi dzielnicami, wysoki wskaźnik dostępności infrastruktury zdrowotnej (ośrodki zdrowia, apteki), usługowej (liczba mieszkańców przypadająca na jeden sklep), kulturalnej (liczba ośrodków kultury, muzeów, galerii na 1 tys. mieszkańców), edukacyjnej (największy % przedszkolaków wśród dzieci w wieku przedszkolnym i największy % digitalizacji w szkołach podstawowych), czy wypoczynkowej (ośrodki sportowe, tereny zielone etc.).




Rys. za: Ranking dzielnic Warszawy..., Warszawa 2013, s. 4.

Wraz z Wolą, Ochota i Mokotowem Śródmieście tworzy jądro miasta, w którym statystycznie żyje się najlepiej i gdzie mieszkania osiągają najwyższe ceny.

Drugą grupę dzielnic stanowią rejony przylegające do jądra (Praga Płd., Włochy, Żoliborz, Ursynów oraz jako wyjątek, Targówek). Również te dzielnice mogą poszczycić się wysokim poziomem atrakcyjności życia.

Wyjątek pod względem niewielkiej odległości od rdzenia miasta i jej wpływu na wyższy poziom atrakcyjności życia w mieście stanowi Praga Północ, znajdująca się na 11 miejscu w rankingu dzielnic. Nasza dzielnica zaraz za Wesołą lideruje grupie trzeciej, obejmującej dzielnice oddalone od centrum (Bielany (nie licząc terenów położonych przy linii metra), Wawer, Rembertów, Wilanów).

Ranking zamykają trzy dzielnice: Bemowo, Ursus i Białołęka. Na ich pozycję w rankingu wpływ miały takie czynniki jak: słaba komunikacja z resztą Warszawy (Białołęka), mało aptek i placówek zdrowotnych (Bemowo), słaba infrastruktura zdrowotna, wskaźnik digitalizacji w szkołach, czy liczba bibliotek (Ursus).

b) Rodzice z dziećmi

Tworząc ranking dzielnic atrakcyjnych dla rodzin z dziećmi statystycy brali pod uwagę 6 zmiennych:

- liczbę przestępstw w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców,

- liczbę korzystających z opieki społecznej na 1 tys. mieszkańców,

- odsetek powierzchni parków, zieleńców i terenów zieleni osiedlowej w powierzchni ogółem (%),

- liczbę przedszkolaków przypadającą na 1 tys. dzieci w wieku przedszkolnym,

- liczbę uczniów przypadającą na 1 komputer z dostępem do Internetu w szkole podstawowej,

- liczbę ludności przypadającą na 1 sklep.

Wniosek z rankingu jest dla nas zabójczy (również dla przyszłości dzielnicy). Jeśli chcesz założyć rodzinę i wychowywać w Warszawie dzieci, unikaj Pragi Północ! Nasza dzielnica zajęła w rankingu ostatnie miejsce, dając się wyprzedzić Wilanowowi (który cały czas się dynamicznie rozwija). Liderują Śródmieście, Mokotów, Ochota i Żoliborz. Z sąsiadów na miejscu 7 Targówek, a na 11 Praga Południe.

O niskiej pozycji Pragi Północ zadecydowały najniższy w Warszawie odsetek dzieci w wieku przedszkolnym uczęszczających do przedszkoli, przepełnienie podstawówek, słabe wyniki uczniów osiągane w egzaminach (gorsze niż średnia wojewódzka), ale też mała powierzchnia terenów zielonych (które jeszcze się zmniejszą, jeśli zbudowana zostanie Trasa Świętokrzyska kosztem połowy jednego z dwóch na Pradze Płn. parków przy ul. Kawęczyńskiej).

c) Single

Przy wyliczaniu rankingu dla singli statystycy brali pod uwagę 6 zmiennych:

- liczbę przestępstw w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców,

- liczbę korzystających z opieki społecznej na 1 tys. mieszkańców,

- odsetek powierzchni parków, zieleńców i terenów zieleni osiedlowej w powierzchni ogółem (%),

- odsetek terenów komunikacyjnych w powierzchni ogółem (%),

- liczbę ludności przypadającą na jedno kino, teatr, muzeum (łącznie),

- długość ścieżek rowerowych (w km).

Wnioski z rankingu: jeśli jesteś singlem, najlepiej Ci będzie na Mokotowie i Żoliborzu, trochę gorzej na Ochocie, Woli, Pradze Płd., Ursynowie i Śródmieściu.

Praga Północ znajduje się na 13. miejscu. Patrząc na raport singlom zdecydowanie należałoby odradzać Wesołą, Wawer i Rembertów. Powtórzmy liczby: my na 13 miejscu, a bezpośredni sąsiedzi – Praga Południe na 5., a Targówek na 9.

Jak przyciągnąć singli? Tak jak Mokotów: należy zainwestować w tereny zielone (więc jak mantrę będziemy powtarzać, aby nie wycinać parku przy Kawęczyńskiej), ścieżki rowerowe (przez Mokotów biegnie aż 13 % wszystkich ścieżek w stolicy) oraz ściągnąć instytucje kultury (jak to dobrze, że nie zamknięto u nas Kina Praha, bo spadlibyśmy jeszcze niżej).

d) Seniorzy

Czego od swojej dzielnicy oczekują seniorzy, czyli kobiety powyżej 59. roku życia i mężczyźni powyżej 65. roku życia? Przede wszystkim dostępu do aptek, placówek opieki medycznej i bibliotek, a także bezpieczeństwa, zieleni i parków oraz jak najmniejszego odsetka osób zmuszonych do korzystania z opieki społecznej. To właśnie te czynniki były brane pod uwagę przy badaniu atrakcyjności dzielnic dla seniorów.

Ranking przynosi niespodzianki. Liderem okazała się Wesoła, która wyprzedziła Śródmieście i Żoliborz. Praga Północ zajęła 14. miejsce, a ranking zamykają Bemowo i Białołęka. Seniorzy bardziej preferują od Pragi Północ bezpośrednich sąsiadów. Praga Południe zajęła 6. miejsce, a Targówek 10. O wysokiej pozycji Wesołej zadecydowała spora liczba aptek i bibliotek, a także niski poziom nowych inwestycji mieszkaniowych (co petryfikuje napływ do dzielnicy „świeżej krwi”).

Obraz naszej dzielnicy
Struktura ludności pod względem ekonomicznym grup wieku przedstawia się na Pradze dosyć korzystnie. Aż 65 proc. stanowią osoby w wieku produkcyjnym, 15,6 proc. to osoby w wieku przedprodukcyjnym, a niecałe 20 proc. stanowią osoby w wieku poprodukcyjnym.

Słabo na tle innych dzielnic wypadają inne wskaźniki demograficzne takie jak najniższe w Warszawie saldo migracji stałej (-7 osób na tysiąc mieszkańców) oraz ujemny przyrost naturalny (jesteśmy w grupie 8 dzielnic z taką wartością tego wskaźnika). Wszystkie powyższe wskaźniki wyraźnie pokazują, że dzielnica się po prostu wyludnia.

Równie niekorzystnie przedstawia się sytuacja na rynku pracy. Na Pradze zarejestrowanych jest tylko 157 podmiotów gospodarki narodowej w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców (dla porównania w Śródmieściu jest takich podmiotów prawie 390). Na tysiąc mieszkańców pracuje na Pradze Północ 396 osób, co plasuje dzielnicę w połowie rankingu. Dodatkowo Praga Północ charakteryzuje się najwyższym poziomem bezrobocia w Warszawie
Statystyczny praski bezrobotny to słabo wykształcony mężczyzna w wieku 24-35 lat (z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym lub niepełnym podstawowym), pozostający bez zatrudnienia ok. 3 miesięcy.

Kiepsko wypadamy w kategorii edukacja. Na 1 żłobek przypada aż 69 dzieci (więcej jest jedynie w dzielnicy Włochy), a na 1 przedszkole przypada 108 dzieci. Przepełnione są również praskie podstawówki, które liczą średnio 442 uczniów. Równie niski jest współczynnik cyfryzacji w praskich szkołach. Z jednego komputera z dostępem do Internetu musi średnio korzystać aż 16 uczniów.

Jesteśmy również dzielnicą z największą liczbą placówek opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego (prawie 15 proc. wszystkich tego rodzaju placówek w stolicy znajduje się na Pradze) oraz największą liczbą osób korzystających z zasiłków z opieki społecznej (49 mieszkańców na 1 tys. korzysta ze świadczeń z opieki społecznej).

Bardzo słabo wypadamy pod względem liczby nowo oddanych mieszkań (o najniższej przeciętnej powierzchni użytkowej na 1 mieszkańca).

Lepiej wygląda sprawa poziomu przestępczości. Praga znajduje się w czołówce statystyk policyjnych, ale rankingowi lideruje Śródmieście i o dziwo Wilanów (choć być może jest to błąd metodologiczny). Mimo wysokiego poziomu przestępczości łamiący prawo nie powinni na Pradze Północ czuć się bezkarni – nasza dzielnica zajmuje 2 miejsce ze względu na skuteczność wykrywania przestępstw.

Czy może być jeszcze gorzej? To pytanie powinni zadać sobie włodarze miasta, dzielnicy, urzędnicy, praskie NGO i inne podmioty zainteresowane tym, aby Praga Północ rzeczywiście została zrewitalizowana. 

Targówek i sens budowy Trasy Świętokrzyskiej wg obecnego projektu

Na koniec kilka słów o naszych bliskich sąsiadach z Targówka i infrastrukturze drogowej w tej dzielnicy. Do tej pory słyszeliśmy od tamtejszych władz i radnych, że bez Trasy Świętokrzyskiej dzielnica po prostu się udusi i nie może się rozwijać. Co tymczasem mówią statystyki? „Targówek dysponuje nowoczesną siecią drogową, która pozwala na szybkie poruszanie się po dzielnicy i gwarantuje dobry dojazd do centrum stolicy. […] Mocnym atutem Targówka jest jego położenie – niewielka odległość od centrum, a zarazem bliskość tras wylotowych” możemy przeczytać na stronach nr 42 i 43 analizowanego Raportu. Warto o tym dokumencie pamiętać przy kolejnych rozmowach dotyczących budowania tu i teraz lub przeprojektowania tej inwestycji.

Brak komentarzy :